Dönüştür, Düşün, Oyna
3 Aylık bir planlama yapılarak satranç eğitimine başlandı. Etkinliklere başlanmadan önce Satranç Hayalim kitabındaki Oyunbaz Kral hikâyesi çocuklara okunarak satranç hakkında merak uyandırıldı.
1. Hafta Satranç zemini, Beyaz ve siyah takımın satranç tahtasında hangi yönde duracağı ve kale taşı tanıtıldı. Bu tanıtımlarda eğitmen satranç panosu kullanıldı. Satranç tahtası tanıtılırken tahta üzerine oklar ve üçgenler koyuldu. Satranç tahtasındaki yukarı doğru çıkan oklar sokağımızı temsil ediyor, yatay olarak gösterilmiş olan üçgenler ise kapı numaralarımızı gösteriyor. Kesiştikleriyerde o karenin adresini gösteriyor denilerek satranç tahtası tanıtıldı bu tahtayla ilgili görseller boyama şeklinde verildi. Kodlar verilerek istenilen adresi bulmaya çalıştılar. Her çocuğun kalenin hareketini öğrenebilmesi içinbenim adım kale ileri- geri- sağa -sola gitmek benim işim önüme çıkan taşı da yerim tekerlemesi çocuklar öğrenene kadar tekrar edildi daha sonrasında kalenin yeri hakkında bilgi verildi kaleler oyuna başlarken tahtanın köşelerinde olmaları gerekir. Beyaz kaleler1. Yatayda siyah kaleler ise 8. Yatayda olmalı denilerek kalenin zeminde duracağı kareyle ilgili bilgi verildi. Satranç eğitmen tablosunda kalenin gidebileceği yönlere alabileceği taşlar koyularak her çocuğun bu yönlere giderek taşları almalarına fırsat verildi. Daha sonra kale boyaması verilerek sanat etkinliği çalışmasına geçildi. Sanat etkinliği çalışmasından sonra kale şarkısı dinlendi. Eve gidiş zamanında ailelere rehber olması için kale taşının yerini gösterebilecekleri kesme yapıştırma çalışması, Kale puzzle çalışması ve kalenin gidiş yönleriyle ilgili bilgi kağıdı ve hamle yaparak yiyebileceği meyvelerin bulunduğu çalışma kağıtları gönderildi. Hafta boyu güne başlama zamanında satranç zemin matı üzerinde kale tacımı taktım kale oldum çocuklar beni kalenin gidiş yönlerini söyleyerek hareket ettirdiler.
2. Hafta Kalenin yanındaki at öğretildi .Atın gidiş yönü biraz karışık olduğu için şu şekilde bir tekerlemeyle : 1 dıgıdık 2 dıgıdık dön dıgıdık şeklinde öğretildi. Taşların üstünden tek atlayabilen taş benim ama atladığım taşları yiyemem sadece konduğum yeri yiyebilirim denilerek atla ilgili ayrıntılı bilgiler verildi. Satranç zemin matımız zemine yerleştirildikten sonra 1. Hafta öğrendiğimiz kale taçları için 4 çocuk satranç zemin matının üstüne gelip zemindeki kalenin yerlerine geçtiler. Sonra öğreneceğimiz taş olan at için 4 öğrenci zemin matına geldi onlara da at taçları takıldı. Kalenin gidiş yönünü kale tacı takan çocuklarım gösterdi. Atın gidiş yönünü tekerlememizle birlikte söyleyerek zemin üzerinde ben gösterdim. Sonrasında bu taşların gidebileceği yönlere lobutlar koyularak lobutları alma şeklinde taşların gidiş yönleri öğrenildi. At şeklinde kuklalar yaptırıldı bu kuklalarla tekerlememiz tekrar ettirildi. Daha sonrasında At satranç taşı şarkısı dinlenerek bilgiler pekiştirildi.Eve gidiş zamanında ailelere rehber olunması içinAtın gidiş yönleriyle ilgili bilgi kağıdı, atlar elma yemeye bayılır her hamlede bir elma yiyecek şekilde hareket etmeleri gereken okuma yazma çalışması verildi ve şarkı gönderildi.Hafta boyu güne başlama zamanında satranç zemin matı üzerinde at tacımı takıp at oldum çocuklar beni atın gidiş yönlerini söyleyerek hareket ettirdiler. . Bundan önceki haftalarda öğrendiğimiz kale ile ilgilide tekrarlar yapıldı.
3 . Hafta Atın yanındaki fil öğrenildi. Çapraz çapraz gitmeyi pek severim ileri geri giderim tekerlemesi çocuklar öğrenene kadar tekrar edildi. 4 çocuk zemin matı üzerine davet edildi ve öğrencilere fil taçları takılarak filin gidiş yönü gösterildi sonrasındafilin gidiş yollarına meyveler koyularak çocuklar bu filler çok acıkmış meyveleri yemek istiyorlar denilerek oyuna giriş yapıldı. Fil tacı takan çocuklar çaprazhareket ederek meyveleri yediler. Her çocuk oynayana kadar oyuna devam edildi. Sonrasında sanat etkinliği çalışmasına geçilerek fil bilekliği yapıldı. Bilgisayardan filin hareketleri videosu izlenerek fil şarkısı dinlendi.Eve gidiş zamanında ailelere rehber olması için Filin gidiş yönleriyle ilgili bilgi kağıdı,fil gölge bulma oyunu, fil taşıyla ilgili hafıza kartı oyunu ve şarkı gönderildi.Hafta boyu güne başlama zamanında satranç zemin matı üzerinde fil tacımı taktım ve fil oldum çocuklar beni filin gidiş yönlerini söyleyerek hareket ettirdiler. Bundan önceki haftalarda öğrendiğimiz kale ve at ile ilgilide tekrarlar yapıldı.
4. Hafta Filin yanındaki bu oyunun en güçlü taşı vezir öğrenildi. Bu oyunun en güçlü taşı benim istediğim yöne istediğim kadar giderim nakaratı çocuklar öğrenene kadar tekrar edildi. Vezirin her takımda 1 tane olduğundan ve kendi rengindeki karede durması gerektiğinden bahsedildi siyah vezir kendi alnında siyah renk karede ,beyaz vezir kendi alanında beyaz karede olmalıdır bilgileri verildikten sonra Eğitmen panosunda vezirin yeri gösterildi. Çocuklar sırayla eğitmen panosunun yanına gelerek ilk olarak siyah vezirin satranç tahtasındaki yerini sonrada beyaz vezirin satranç tahtasındaki yerini buldular. Sonrasında tahtaya taşlar ilave edilerek çocukların vezirin gidiş yönüne göre bu taşları almalarına fırsat verildi. Sonrasında masalara geçilerek vezir tacı yapıldı. Yapılan taçlarla vezir şarkısı eşliğinde dans edildi.Eve gidiş zamanında ailelere rehber olması için Vezirin gidiş yönleriyle ilgili bilgi kağıdı, Vezir tacını kaybetmiş labirent oyunu ve şarkı gönderildi.Hafta boyu güne başlama zamanında satranç zemin matı üzerinde vezir tacımı taktım vezir oldum çocuklar beni vezirin gidiş yönlerini söyleyerek hareket ettirdiler. Bundan önceki haftalarda öğrendiğimiz kale, at ve fil ile ilgilide tekrarlar yapıldı.
5. Hafta Şah öğrenildi. Benim adım şah tehlikeyi hiç sevmem her yöne gidebilirim ama sadece bir adım tekerlemesi çocuklar öğrenene kadar tekrar edildi. Şahın satranç tahtasındaki yeri gösterildi. Şahın özelliklerinden bahsedildi ve sınıfta kaybolan şahları bulma oyunu oynandı. Şah ve mat hamlesinden bahsedilerek bununla ilgili videolar izlendi sonrasında şahın şarkısı dinlendi.Eve gidiş zamanında ailelere rehber olunması için şahın özellikleriyle ilgili bilgi kâğıdı, iki resim arasındaki 7 farkı bulurken gizlenmiş şahı bulmayı unutma dikkat çalışması, şah ve mat hamle videoları ve şarkı gönderildi.Hafta boyu güne başlama zamanında öğrenilen tüm taşlar pano üzerinde tekrar edildi.
6.Hafta Satrançtaki son taşımız olan piyon öğrenildi. Küçüğüm ama beni sakın hafife alma başlangıçta 1 veya 2 adım düz hareket ederim ama taş yiyeceğim zaman çapraz hareket ederim. En cesur taş benim hiçbir zaman geriye gitmem hep ileri giderim tekerlemesi çocuklar öğrenene kadar tekrar edilir. Piyonların karesinden çıktıktan sonra her zaman bir adım gidebileceklerinden, her takımda 8 adet olduğundan takımın ön sırasında bulunduklarından, piyon terfiinden bahsedilir. İki tane satranç tahtası masanın üzerine koyularak masanın ortasına satranç taşları koyulur ve en hızlı satranç taşlarını tahtaya dizme oyunu oynanır bu esnada piyonun yerini de oyun yoluyla öğrenmiş oldular. Sonrasında Eğitmen panosu üstünde her çocuğun piyonun hareketlerini göstermesine fırsat verilir. Masalara geçilerek 8 piyondan oluşan bir kolye yapılır. Kolye yapıldıktan sonra kolyedeki piyonları sayalım kaç piyon var denilerek çocukların saymasına fırsat verilir, 8 cevabı alınınca her takımda 8 piyon olduğu tekrar edilir. Piyon şarkısı eşliğinde dans edilir.Eve gidiş zamanında ailelere rehber olunması için piyonun özellikleriyle ilgili bilgi kâğıdı, boyama kâğıdı verilerek gizlenmiş kaç tane piyon var?Bulalım çalışma kağıdı,piyon terfi videoları ve şarkı gönderildi. Hafta boyu güne başlama zamanında satranç zemin matı üzerinde çocuklar taçları takıp satranç zeminindeki yerlerini buldular rulodan piyonlarda kerelerine dizilerek yerlerini bulma oyunu oynandı.
7. Hafta Satranç taşlarının zemindeki yerlerini öğrenmeleri için ilk olarak kesme yapıştırma çalışması yapıldı. Bir adet satranç zeminkağıdı ve tüm taşların olduğu kesme boyama çalışması çocuklara verilerek satranç taşlarının yerlerini bulup satranç zemin kağıdı üzerine yapıştırarak çalışmayı tamamladılar. Sonrasındavelimizin sınıfa yolladığı kakaolu ve vanilyalı kurabiye hamuruyla satranç taşı kurabiye kalıpları kullanılarak çocuklarla birlikte kurabiye yapıldı. Kurabiyeler pişirildikten sonra yenilirken her taşın özelliğinden bahsedilerek sohbet edildi. Eve gidiş zamanında ailelere atık materyaller kullanılarak satranç takımları oluşturmaları için bilgilendirici not ve görsel örnekleri gönderildi.
8.Hafta Sınıf içerisinde hafta boyunca her çocuk dönüşümlü olarak benimle satranç oynadı diğer çocuklarda bizi izlediler. Bu şekilde hamleleri daha iyi öğrenmiş oldular. Yer zemin matı üzerinde her çocuğa kale,at,fil,vezir, şah taçları takılarak iki takım oluşturuldu fakat sayımız yeterli olmadığı için büyük rulolara piyon görselleri yapıştırılarak piyon olarak rulolar kullanıldı. Ben ve sayışma yoluyla seçilen bir öğrenci zemin matındaki çocukları yönlendirerek satranç oyunu oynadık birebir oyunun içinde olmak onları çok heyecanlandırdı. Sonrasında masalara satranç taşlarından oluşan su doku,hafıza oyunu, satranç taşlarının gidiş yönünü gösteren oyuncaklar koyularak çocukların serbest olarak oynamalarına fırsat verildi. Bu oyuncaklarla oynarken satranç taşlarının yerleri ve hareketleri hakkında aralarında sohbet ettikleri gözlemlendi.
9. Hafta Atık materyallerle yapılan satranç takımları sırayla sınıfa getirildi. Aileleriyle satranç takımlarını yapan öğrenciler sınıf içerisinde satranç takımlarının sunumunu yaptılar hangi materyalden yaptıklarını, nasıl yaptıklarını, taşların adını ve hareketlerini söyleyerek sunumlarını tamamladılar. Serbest zamanda iyi oynayan çocuklar orta derecede oynayan çocuklara hakemlik yaptılar. Bende öğrenmeye devam eden çocuklarla satranç oynayıp hamleleri tekrar ederek pekiştirmiş oldum. Bilmeyen aileler için tabletlere veya telefonlara satranç oyunu indirmeleri söylenerek günlük ekran sürelerini bu oyunla değerlendirmeleri için tavsiyede bulunuldu.
10. Hafta Atık materyallerle yapılan satranç takımları sırayla sınıfa getirildi. Aileleriyle satranç takımlarını yapan öğrenciler sınıf içerisinde satranç takımlarının sunumunu yaptılar hangi materyalden yaptıklarını, nasıl yaptıklarını, taşların adını ve hareketlerini söyleyerek sunumlarını tamamladılar.
11.Hafta Sınıf içerisinde atık materyallerle oluşturulan satranç takımlarıyla mini satranç turnuvası yapıldı. Oyun Hamuru satranç kalıplarıyla oyun hamuru oynadılar. Taşların adından ve hareketlerinden bahsederek aralarında sohbet ettiler.
12. Hafta Atık materyallerden yapılan satranç takımlarından ve proje boyunca yaptığımız etkinlik fotoğraflarından oluşan sergimiz yapıldı.